Nadciśnienie tętnicze, określane jako "cichy zabójca", dotyka ponad 10 milionów Polaków. Jest to stan, w którym ciśnienie krwi przekracza wartości 140/90 mmHg. Główne przyczyny to predyspozycje genetyczne, otyłość, nadmierne spożycie soli, stres i brak aktywności fizycznej.
Nadciśnienie często przebiega bezobjawowo. Może występować ból głowy, zawroty głowy, szum w uszach czy krwawienia z nosa. Diagnoza opiera się na wielokrotnych pomiarach ciśnienia.
Regularne monitorowanie ciśnienia oraz zdrowy styl życia z ograniczeniem soli, aktywnością fizyczną i kontrolą masy ciała są kluczowe w terapii.
Choroba niedokrwienna serca powstaje wskutek zwężenia lub niedrożności tętnic wieńcowych przez blaszki miażdżycowe. Ogranicza to dopływ tlenu do mięśnia sercowego, prowadząc do bólu w klatce piersiowej i potencjalnie zawału serca.
Do głównych czynników ryzyka należą: palenie tytoniu, cukrzyca, nadciśnienie, wysokie cholesterol, otyłość i stres. Charakterystycznym objawem jest dławica piersiowa - ściskający ból za mostkiem promieniujący do lewej ręki, szczęki lub pleców.
Prewencja pierwotna obejmuje kontrolę czynników ryzyka, podczas gdy wtórna koncentruje się na zapobieganiu powikłaniom u osób już chorych.
Zaburzenia rytmu serca, zwane arytmiami, obejmują szeroki zakres nieprawidłowości w przewodzeniu impulsów elektrycznych w sercu. Najczęstsze rodzaje to migotanie przedsionków, częstoskurcz nadkomorowy, bloki przewodzenia oraz zaburzenia rytmu komorowego. Każdy typ arytmii charakteryzuje się specyficznym wzorcem na EKG i wymaga indywidualnego podejścia terapeutycznego.
Natychmiastowej pomocy medycznej wymagają: utrata przytomności, silne bóle w klatce piersiowej, duszność spoczynkowa, uczucie zatrzymania serca lub skrajnie nieregularny puls. Inne objawy jak kołatanie serca, zawroty głowy czy osłabienie również powinny być konsultowane z lekarzem.
Regularna kontrola EKG pozwala monitorować skuteczność leczenia i wykrywać potencjalne powikłania. Do kardiologa należy zgłosić się przy nawracających objawach, pogorszeniu tolerancji wysiłku lub niepokojących wynikach badań.
Niewydolność serca to zespół objawów wynikających z niezdolności serca do pompowania krwi w sposób odpowiadający potrzebom organizmu. Główne przyczyny to choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie tętnicze, wady zastawkowe oraz kardiomiopatia. Choroba przebiega w czterech stadiach według klasyfikacji NYHA, od bezobjawowej dysfunkcji lewej komory po ciężką niewydolność z objawami spoczynkowymi.
Wczesne objawy obejmują zmniejszoną tolerancję wysiłku, duszność przy aktywności fizycznej oraz uczucie zmęczenia. W miarę progresji choroby pojawiają się obrzęki kończyn dolnych, duszność nocna, kaszel suchy oraz przyrost masy ciała związany z zatrzymywaniem płynów.
Codzienne ważenie się pozwala wczesnie wykryć zatrzymywanie płynów - przyrost masy ciała o 2-3 kg w ciągu 2-3 dni wymaga kontaktu z lekarzem. Istotne są również: ograniczenie soli, umiarkowana aktywność fizyczna, kontrola płynów oraz regularne przyjmowanie przepisanych leków.
Zaburzenia lipidowe, zwane dyslipidemią, to nieprawidłowe stężenia cholesterolu i triglicerydów we krwi. Prawidłowe wartości cholesterolu całkowitego wynoszą poniżej 190 mg/dl, cholesterolu LDL poniżej 115 mg/dl, a HDL powyżej 40 mg/dl u mężczyzn i 45 mg/dl u kobiet. Dyslipidemia znacząco przyspiesza rozwój miażdżycy, prowadząc do zawału serca i udaru mózgu.
Podstawą farmakoterapii są statyny, które skutecznie obniżają cholesterol LDL. Najpopularniejsze preparaty to atorwastatyna (Atoris, Lipitor) oraz rosuwastatyna (Crestor, Rosart). W przypadkach opornych stosuje się ezetimib (Ezetrol), który hamuje wchłanianie cholesterolu w jelitach.
Uzupełnieniem terapii mogą być suplementy omega-3 oraz fitosterole. Kluczowe znaczenie ma również dieta uboga w tłuszcze nasycone oraz regularna aktywność fizyczna, które naturalnymi metodami wspierają normalizację profilu lipidowego.
Żylaki powstają w wyniku niewydolności zastawek żylnych, co prowadzi do zastoju krwi i poszerzenia naczyń. Główne czynniki ryzyka to predyspozycje genetyczne, długotrwałe stanie, otyłość oraz ciąża. Objawy niewydolności żylnej obejmują uczucie ciężkości nóg, obrzęki, swędzenie skóry oraz nocne skurcze mięśni.
Dostępne są również leki doustne zawierające diosminę, które wzmacniają ścianki naczyń żylnych. Profilaktyka obejmuje unikanie długotrwałego stania, noszenie rajstop uciskowych oraz regularną aktywność fizyczną. Konsultacja z angiologiem jest konieczna przy nawracających zakrzepach, trudno gojących się ranach oraz znacznym nasileniu objawów.
